Complicaties in de laatste stadia van de ziekte van Parkinson
4 november 2020
In een multinationaal onderzoek is nagegaan hoe vaak bepaalde klachten voorkomen in de laatste stadia van de ziekte van Parkinson. Zeven centra uit zes Europese landen namen deel, vanuit Nederland de Radbouduniversiteit.
Door Werkgroep Wetenschapsnieuws
Deze centra selecteerden 692 patiënten met forse beperkingen die al minimaal 7 jaar de ziekte van Parkinson hadden. Daarbij waren ook personen die niet (meer) onder behandeling van een gespecialiseerde parkinsonkliniek waren.
Klachten
De gemiddelde ziekteduur van de patiënten was zo’n 15 jaar. De gemiddelde levodopadosering was ongeveer 900 mg per dag. Onderstaande lijst geeft de genoemde klachten weer met bij iedere klacht het percentage van de deelnemers dat aan die klachten leed:
| Klacht | Hoe vaak gemeld | Bijzonderheden |
| Vallen | 82% | vaak: 26% |
| Off-perioden | 68% | meer dan de helft van de dag: 13% |
| Hallucinaties (44%) en wanen (25%) | 63% | matig tot ernstig: 15% |
| matige of ernstige problemen bij het omdraaien in bed | 51% | |
| matige of ernstige vermoeidheid, constipatie, plasproblemen, concentratie en geheugenproblemen | meer dan 50% | |
| Overbeweeglijkheid | 45% | matig tot ernstig: 7% |
| Problemen met praten | 43% | |
| Dementie | 37% | |
| Ochtendkramp/dystonie | 35% | |
| Slokproblemen | 16% | |
| Tremor | 11% |
De mate van de beperking die mensen ondervonden was in grote mate gekoppeld aan de ernst van evenwichtsstoornis en vallen, traagheid van beweging, problemen met denken/geheugen, en spraakproblemen.
Het vermoeden bestaat dat patiënten in de latere stadia van de ziekte minder goed toegang hebben tot specialistische zorg, omdat ze minder mobiel zijn, waardoor van onderbehandeling sprake zou kunnen zijn.
De auteurs verwachten dat hun bevindingen kunnen bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van leven voor patiënten met ernstige klachten. Daarbij wordt gedacht aan aanpassingen van de dosering van de parkinsonmedicatie; aan het stoppen van medicatie met mogelijk nadelige bijwerkingen indien niet langer nodig; en aan de behandeling van specifieke klachten. Betere kennis over de mate waarin klachten voorkomen kan niet alleen richting geven aan het verbeteren van behandelrichtlijnen, maar ook aan nieuw onderzoek.
A. Schrag, A.L.A.J. Hommel, S. Lorenzl, W.G. Meissner, P. Odin, M. Coelho, B.R. Bloem, R. Dodel, the CLaSP consortium, 2020. The late stage of Parkinson's – results of a large multinational study on motor and non-motor complications. Parkinsonism & related disorders 75, 91-96.
https://doi.org/10.1016/j.parkreldis.2020.05.016