Door Werkgroep Wetenschapsnieuws

FUS is een behandeling zonder snijden die poliklinisch zonder verdoving wordt uitgevoerd. De behandeling vindt plaats terwijl de patiënt zich, volledig bij kennis, in een MRI-scanner bevindt. Ultrageluid energie wordt met grote precisie via de schedel gericht op de globus pallidus, een structuur diep in de hersenen die helpt bij het controleren van regelmatige vrijwillige bewegingen. MRI-beelden bieden artsen een real-time temperatuurkaart van het gebied dat wordt behandeld om het doel nauwkeurig te kunnen lokaliseren met een voldoende hoge temperatuur om het weefsel af te breken. Tijdens de procedure is de patiënt wakker en geeft feedback, waardoor artsen de onmiddellijke effecten van de weefselvernietiging kunnen volgen en indien nodig aanpassingen kunnen aanbrengen.

Methode    

De klinische proef werd uitgevoerd door onderzoekers van de University of Maryland School of Medicine (VS) en omvatte 94 patiënten met de ziekte van Parkinson die in een verhouding van 3 op 1 willekeurig werden toegewezen om de gerichte ultrageluidprocedure van de hersenen te ondergaan of slechts een schijnprocedure (placebo). Patiënten die deelnamen aan de studie werden behandeld met één ultrageluid sessie in een bepaald gebied. De procedure werd slechts uitgevoerd aan één hersenhelft waarbij die hersenhelft werd behandeld die correspondeerde met de kant van hun lichaam waar de symptomen het meest ernstig waren.

Resultaten

Na drie maanden follow-up bleek de procedure bij 70 procent van de behandelde patiënten succesvol te zijn, vergeleken met 32 procent in de controlegroep die een inactieve procedure hadden ondergaan zonder gericht ultrageluid. Succes is hier gedefinieerd als een afname van tenminste 3 punten ten opzichte van de uitgangswaarde bepaald met een standaard beoordeling (MDS-UPDRS III of UDysRS), bestaande uit het meten van tremoren, loopvermogen en stijfheid in benen en armen. De controlegroep scoorde slechts een afname van 0,3 punten.

Twee derde van degenen die in eerste instantie reageerden op de gerichte ultrageluidbehandeling, bleek ook een jaar later een succesvolle reactie van de behandeling te hebben. Ze ervoeren ook verlichting van bijwerkingen van parkinsonmedicijnen. De deelnemers zullen gedurende vijf jaar worden gevolgd om te evalueren hoe lang de effecten van de behandeling standhouden en de progressie van de ziekte.

Bijwerkingen van de procedure waren hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid die binnen een dag of twee na de behandeling verdwenen. Sommige patiënten ervoeren milde bijwerkingen van de gerichte ultrageluidbehandeling, waaronder onduidelijke spraak, loopproblemen en verlies van smaak. Deze verdwenen meestal binnen de eerste paar weken.

Conclusie

Éénzijdige energierijk ultrageluid weefselvernietiging resulteerde over een periode van drie maanden in een hoger percentage patiënten met een verbeterde motorische functie of verminderde dyskinesie dan met een schijnprocedure, maar was geassocieerd met bijwerkingen. Langere en grotere onderzoeken zijn nodig om het effect en de veiligheid van deze techniek bij personen met de ziekte van Parkinson te bepalen.

Referentie

Krishna, V., et al. (2023) “Trial of globus pallidus focused ultrasound ablation in Parkinson's disease” New England Journal of Medicine. doi.org/10.1056/NEJMoa2202721.

De Werkgroep Wetenschapsnieuws voegt hieraan toe:

Eerder is er een nieuwsbericht geplaatst: FUS behandeling voor de ziekte van Parkinson  

Hoewel het FUS apparaat meer dan een jaar geleden is goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) om gevorderde ziekte van Parkinson aan één kant van de hersenen te behandelen wordt de procedure (nog) niet vergoed in de VS noch in Nederland.

Lees hier een nieuwsbericht van Radboudumc over FUS