Door werkgroep wetenschapsnieuws

Vanouds wordt de ziekte van Parkinson gezien als een aandoening van het centrale zenuwstelsel: de hersenen – in het bijzonder de ‘substantia nigra’ – en het ruggenmerg. Maar elders in het lichaam bevinden zich ook nog vele zenuwen en zenuwknopen, het zogeheten perifere zenuwstelsel. Onder andere in het strottenhoofd, waar ook de stembanden liggen. Zo’n perifeer zenuwstelsel kan bij de ziekte van Parkinson ook aangetast worden, wat bij het strottenhoofd leidt tot problemen met slikken en spreken. Dit gebeurt heel vaak: zo’n 90% van de mensen met de ziekte van Parkinson krijgt er tijdens de ziekte mee te maken.

Liancai Mu en zijn collega’s van het Center for Discovery & Innovation in de Amerikaanse staat New Jersey onderzochten het strottenhoofd van 28 overledenen, waarvan 20 met de ziekte van Parkinson en 8 even oude overledenen zonder de ziekte. Zij keken naar drie zenuwen, drie spieren en drie monsters uit het slijmvlies van het strottenhoofd en de keelholte. Ook bestudeerden zij het oppervlak van het strotklepje, dat ervoor zorgt dat voedsel naar de slokdarm gaat en niet naar de luchtpijp.

De hypothese die de onderzoekers wilden testen, luidde dat de ziekte soms ook het perifere zenuwstelsel aantast, en zo mogelijk de slik- en spraakproblemen veroorzaakt. De klachten verminderden ook niet bij behandeling met levodopa, het standaardmedicijn dat het gebrek aan dopamine uit de hersenen moet compenseren.

Uit de autopsie bleek dat het strottenhoofd bij de mensen met de ziekte van Parkinson was aangetast door Lewy-lichamen, klonteringen van het ‘verkeerd gevouwen’ eiwit alfa-synucleïne, die men vaak vindt in de hersenen van parkinsonpatiënten en die ook in het strottenhoofd het weefsel beschadigen. Bij de overledenen zonder parkinson bevatte het strottenhoofd deze klonteringen niet. Ondanks de kleine aantallen wijst deze vondst op aantasting van het strottenhoofd bij mensen met Parkinson, met slik- en spraakproblemen als mogelijk gevolg.

Tenslotte bogen de onderzoekers zich over de vraag of de slik- en spraakklachten voornamelijk te wijten waren aan beschadiging van de hersenen of van het strottenhoofd. In dit onderzoek bleken de klachten bij 45% van de patiënten meer te passen bij aantasting van het perifere dan van het centrale zenuwstelsel. Met andere woorden, problemen met slikken en spreken bij de ziekte van Parkinson lijken niet alleen het gevolg van aantasting van de hersenen, maar ook van het strottenhoofd zelf.

Besproken artikel

Mu, L., Chen, J., Nyirenda, T. et al. Alpha-Synuclein Lesions in the Peripheral Nervous System of the Larynx in Parkinson’s Disease. Dysphagia (2025). https://doi.org/10.1007/s00455-025-10870-y

Meer onderzoek naar parkinson(ismen) is nodig Wilt u een donatie doen voor wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Parkinson en parkinsonismen? Steun dan het werk van ParkinsonNederland!  Doneer aan ParkinsonNederland