Berichten over Ziekteverloop: nieuws

De laatste tijd duiken er veel berichten op over nieuwe biomarkers bij de ziekte van Parkinson. Daarbij gaat het vooral over zogenoemde Seed Amplification Assays (SAA). Maar wat is dat precies en waarom is er zoveel belangstelling voor?

In een eerder nieuwsbericht bespraken we onderzoek dat erop wijst dat de ziekte van Parkinson in de darmen kan beginnen. Daarbij werd aangenomen dat de ziekte zich naar de hersenen zou verspreiden via een bepaalde zenuw: de nervus vagus. Er werd ook nog een tweede route gevonden waarbij de ziekte via de neus in het reukgedeelte van de hersenen zou kunnen starten. Op grond daarvan onderscheidde men twee verschillende typen van de ziekte: ‘eerst de hersenen’ (‘brain first’) en ‘eerst het lichaam’ (‘body first’). Een nieuwe analyse laat nu zien dat er vermoedelijk nog een tweede route is van de darmen naar de hersenen. Daardoor zijn er dus eigenlijk drie verschillende typen.

Parkinson is wereldwijd de snelst groeiende neurologische ziekte. De noodzaak voor een vroege diagnose van de aandoening groeit daarmee voortdurend. Met een groot onderzoek, uitgevoerd in Australië, waarbij gegevens van meer dan een half miljoen mensen werden geanalyseerd, zijn onderzoekers nu een stap dichter bij het identificeren van een biomarker in het bloed die artsen in staat kan stellen gepersonaliseerde behandelingen voor de ziekte van Parkinson te ontwikkelen en de ziekte met behulp van een bloedtest te diagnosticeren.

ParkinsonNL stelde begin 2024 een subsidieoproep open voor onderzoeksprojecten die bijdragen aan het voorkomen, remmen, stoppen en uiteindelijk kunnen genezen van parkinson(ismen). Er zijn maar liefst 16 aanvragen ingediend. Na een grondige beoordeling door externe beoordelaars en onze onafhankelijke Wetenschappelijke Adviesraad zijn vier projecten geselecteerd, waarmee in totaal € 666.739 wordt toegekend.

Een recente Indiase/Taiwanese publicatie beschrijft een online model in de cloud voor de ondersteuning van mensen met parkinson. De onderzoekers hebben een model ontwikkeld dat op basis van analyse van met een smartphone opgenomen stemgeluid, de ernst van parkinsonsymptomen kan schatten. 

In 2011 is een onderzoek gestart dat testte of levodopa naast het effect op de symptomen ook effect heeft op het verloop van de ziekte. In 2024 zijn de resultaten van het vervolg van dit onderzoek gepubliceerd. Het vervolgonderzoek is gedaan om te onderzoeken of eerder beginnen met levodopa op langere termijn, namelijk 5 jaar, niet toch een effect heeft op het verloop van de ziekte of toch zorgt voor meer bijwerkingen. 

Een nieuwe Amerikaanse studie wijst uit dat mensen met parkinson die vóór de diagnose levenslang intensief hebben bewogen of gesport een tragere achteruitgang ervaren in motoriek en algemeen functioneren. Misschien helpt bewegen dus de ziekte te vertragen.

Op vrijdag 11 oktober 2024 verdedigt Linda Oosterveld het proefschrift 'Perspectives on Parkinson’s disease progression' aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Parkinson komt zelden alleen. De ziekte uit zich geregeld samen met een breed palet andere klachten, waarvan sommige zich al eerder aandienen. Een minder bekende klacht in dit palet vormen angststoornissen, die de kans op latere parkinson verdubbelen, zo blijkt uit recent Engels onderzoek.