Het gebruik van innovatieve hersenscans om het beloop van parkinson gerelateerde klachten te voorspellen
18 november 2021
De ziekte van Parkinson is een complexe hersenziekte die zich kan uiten in breed palet aan symptomen. Deze heterogeniteit van de ziekte is tot op heden onverklaard en vormt een belangrijke barrière voor het verbeteren van de klinische zorg, het ontrafelen van de oorzaak en het ontwikkelen van nieuwe therapieën. In het ‘Profiling Parkinson’ (ProPARK)-cohortonderzoek wordt onderzocht welke klinische, genetische en andere biologische factoren invloed hebben op het ziektebeloop, reactie op medicatie, en het krijgen van bijwerkingen gedurende het beloop van de ziekte van Parkinson.
Door: Chris Vriend, Amsterdamumc
In ProPARK worden deze personen gedurende meerdere jaren vervolgd om zo beter inzicht te krijgen in de individuele verschillen in het ziekteproces en om op termijn betere en gepersonaliseerde behandeling mogelijk te maken. Beeldvormend onderzoek in de vorm van MRI kan op een niet-invasieve manier informatie geven over de structuur én functie van de hersenen. MRI wordt daarom steeds vaker gebruikt om biomarkers van het ziektebeloop te identificeren of om het effect van behandeling te voorspellen.
Bij de ziekte van Parkinson wordt op dit moment in de kliniek nog geen gebruik gemaakt van beeldvormend onderzoek om het ziektebeloop te voorspellen. Recente technische innovaties op het gebied van MRI kunnen daar verandering in brengen. Zo is het mogelijk om de dopamine-producerende cellen in de substantia nigra in kaart te brengen met behulp van MRI sequenties die gevoelig zijn voor neuromelanine en ijzer. Eerder onderzoek wijst uit dat neuromelanine en ijzer, respectievelijk, verlaagd en verhoogd zijn bij mensen met de ziekte van Parkinson, ook al in de fase voordat de Parkinson diagnose wordt gesteld. Dit type scans zou dan ook goede kandidaat biomarkers op kunnen leveren.
Daarnaast wordt het steeds beter mogelijk om door nieuwe analysetechnieken – waaronder machine learning – verschillende informatiebronnen samen te voegen en patronen te herkennen om zo op basis van al deze gegevens een vollediger beeld te krijgen van de ziekte.
Het doel van het huidige project is om bij een deel van de deelnemers van het ProPark-onderzoek naast de klinische, genetische en biologische maten (uit onder andere bloed en uit de huid) ook hersenscans te maken om zo een vollediger beeld te krijgen van het ziekteproces en om te onderzoeken of deze MRI beelden gebruikt kunnen worden om de ontwikkeling van denk- of psychiatrische klachten te voorspellen.