30 juni 2025, Vraag aan mijn apotheker

Beste Mw. Overmars,

Afgelopen donderdag ontving ik mijn medicatie via de herhaalservice, een voortreffelijk initiatief en mijn waardering voor u en uw team bij Apotheek Saendelft. Ik zit in m’n 10e jaar parkinson en nog steeds kan ik zeggen “ik heb parkinson, maar ik ben het niet”. Dit komt mede door de consistente levering van medicijnen.

Parkinson is een rotziekte waarbij een stabiele dopaminespiegel essentieel is. Gaandeweg de jaren is de dopaminespiegel steeds lastig beheersbaar te houden. Wat houdt dit in? Bij te weinig dopamine ben je 'off' en zijn de meest vanzelfsprekende handelingen een opgave. Je spieren zijn stijf en pijnlijk en je bent krachteloos en machteloos. Bij te veel dopamine krijg je over-bewegelijkheid, niet stoppen en doodmoeiend. Emotioneel gebeuren er dan ook dingen waar je niet vrolijk van wordt.

Kleine verstoringen, bijvoorbeeld een uur te laat je pillen nemen, hebben direct effect. Dit geldt ook voor verandering van het merk medicijnen. In de begeleidende brief staat vermeld dat de medicatie anders is maar toch hetzelfde, omdat het dezelfde werkzame stoffen heeft en aan dezelfde strenge kwaliteitseisen voldoet. Ongetwijfeld klopt dit op papier en in de theorie.

De ervaringen in de praktijk zijn anders en zijn de dezelfde medicijnen niet altijd hetzelfde en veroorzaken veranderingen in de dopaminebalans, met de eerder beschreven gevolgen. Er is in alle wijsheid besloten om de kern van m’n medicatie Stalevo niet meer te leveren. Een ander merk, andere hulpstoffen en in zo’n verdraaide doordrukstrip i.p.v. los in een potje. Zo ook het 'regelmedicijn' Sinemet. Het zijn piepkleine pilletjes die voorheen in een potje zaten. Nu in een doordrukstrip. Zie in een off-situatie maar eens zo’n pilletje uit de doordrukstrip te krijgen en uiteindelijk in je mond. Dat lukt je gewoon niet en je zult verbaasd zijn hoe ver zo’n pilletje kan rollen.

De andere kernmedicatie is Ropinerol, 8+4+2 mg. Verschillende merken van dit medicijn worden in verschillende doordrukstrips geleverd, 10 pillen, de ander 7. Dan moet je goed opletten omdat de verpakkingen uit de pas lopen. Ik weet dat u als de apotheker daar geen zeggenschap over hebt en dat dit 'ergens' voorgeschreven wordt.

Ik wens niemand kwade dingen toe, maar voor diegenen die hierover beslissen zou een jaartje parkinson heel verhelderend kunnen werken. Ik ben vorig jaar overgestapt van ziektekostenverzekering om juist deze grappenmakerij te ontlopen en wordt er nu weer mee geconfronteerd.

Zou u mij misschien kunnen vertellen waar en door wie de beslissing genomen is om mijn medicijnen te veranderen? Wat zijn bijvoorbeeld de prijsverschillen?

Een lang verhaal, maar deze manier van omgaan met medicatie voor parkinson maakt dagelijks leven het nog veel lastiger dan het al is. Een kopie stuur ik naar de Parkinson Vereniging, waarbij ik uw naam zal anonimiseren.

Ik hoop dat u mij wat antwoorden kunt geven, alvast veel dank.

Groet, Peter Moerland

1 juli 2025, Het antwoord van de apotheek

Goedemiddag meneer Moerland,

Dank voor uw email, en ook de toon waarop deze is geschreven. Ik begrijp dat u vragen heeft en zal deze dan ook proberen te beantwoorden.
Om met de belangrijkste vraag te beginnen, wie verzint dit, van wie moeten die merken steeds gewisseld worden?
Dit komt vanuit de zorgverzekering doordat zij op deze manier de prijzen kunnen drukken. Ze wijzen één voorkeursleverancier aan puur op basis van prijs (niet op basis van gebruiksgemak etc. helaas) en dit heeft al heel veel geld bespaard. Het gaat niet om grote bedragen, maar alle gebruikers bij elkaar heeft het in de afgelopen jaren heel erg veel geld bespaard.Echter er zijn ook vele, vele nadelen aan dit systeem en daarom is er vrij recent in de tweede kamer een motie aangenomen om de voor- en nadelen nog eens tegen elkaar te leggen: https://www.knmp.nl/actueel/nieuws/tweede-kamer-stemt-met-wetsvoorstel-generieke-import-en-neemt-twee-moties-aan.

In het geval van uw verzekeraar ligt het iets anders. Zij voerden dit beleid bewust niet. Echter zijn zij door het CBb gedwongen dit alsnog te doen per ingang van 01-01-2024. Uw overstap is dus helaas geen duurzame keuze gebleken, iets wat we allemaal niet voorzien hadden. (Op 7 november 2023 heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) uitspraak gedaan in de zaak tussen zorgverzekeraar ONVZ en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Deze uitspraak dwingt ONVZ tot het overstappen naar een voorkeursbeleid voor medicijnen.)
In de lijst met middelen die aangewezen zijn (preferent) vindt u onderstaande, PCH is aangewezen en wordt dus vergoed.

Echter, ook hier is weer een kanttekening. Onze beroepsgroep heeft in samenspraak met o.a. artsen en patiënten een leidraad gemaakt waarin aangegeven staat hoe en wanneer er verantwoord gewisseld kan worden: https://www.knmp.nl/dossiers/verantwoord-wisselen.

Hierin staat aangegeven dat bijvoorbeeld de Stalevo niet zomaar gewisseld kan worden. Dit omdat er verschillen dusdanig kunnen zijn dat ze de zieketelast negatief beïnvloeden. Ik kan dan ook zien dat u eerder met mijn collega apotheker heeft gesproken dat de Stalevo niet gewisseld mag worden, dat er voor u een Medische Noodzaak (MN) is vastgelegd. Dat dit wel gebeurd is afgelopen keer in de automatische herhaalservice had dus eigenlijk niet moeten gebeuren.

De verzekering geeft ook aan dat als er sprake is van een MN het middels alsnog wel vergoed wordt. Echter ook hier zit weer een kanttekening. Ja dit is zo, maar nog steeds is het de bedoeling dat de apotheek niet teveel afwijkt van dit preferentiebeleid, gebeurt dit wel, heeft dit financiële consequenties voor het contract dat het jaar daarop gesloten wordt. Er wordt op die manier druk uitgeoefend op de apotheker om zoveel als mogelijk de omzetting naar een preferent middel wel door te voeren. Wij zitten hier dus klem tussen onze rol als zorgverlener en als ondernemer waarbij we alleen zorg kunnen verlenen als de apotheek een financieel gezond bedrijf is. Iets waar ik ook nog van alles over kan vertellen, u heeft vast e.e.a. gezien in het nieuws over de stakingen en de vergoedingsstructuur die volledig achterhaald is. Maar dat is een ander verhaal.

In uw specifieke situatie zou ik willen kijken wat we kunnen doen binnen de geschetste kaders. 
Het lijkt me verstandig de Stalevo en levodopa/carbidopa op één vast merk te houden en dit niet te wisselen onder een Medische Noodzaak. De ropinirol wisseling is begrijpelijk minder prettig, steeds andere strips, maar dat is moeilijk onder een Medische Noodzaak te scharen. Dus dat zou ik wel willen handhaven.

Kan u zich vinden in bovenstaande? En heb ik uw vragen kunnen beantwoorden?
Heel goed ook dat u de mail ook naar de Parkinson Vereniging heeft gestuurd, mijn naam anonimiseren vind ik niet eens noodzakelijk. Ik handel zo transparant mogelijk, met alle moeilijkheden en ongemakken die daarbij horen.

Daarbij dus ten slotte nog het antwoord op de vraag wat de prijsverschillen zijn. Hieronder een screenshot van de groothandelsprijzen, met hele kleine prijsverschillen:Zoals gezegd, hopelijk heb ik uw vragen kunnen beantwoorden en zie uw reactie dan ook graag tegemoet.

Met vriendelijke groet,
Nancy Overmars-Zonneveld
Openbaar Apotheker

Bekijk hier meer blogs van Peter Moerland