De ziekte van Parkinson is een overkoepelende term die stijfheid, bewegingstraagheid en soms trillingen omvat. Deze symptomen zijn doorgaans goed te herkennen.

Nieuwe ontwikkelingen

Er zijn veel nieuwe ontwikkelingen op het gebied van Parkinson. Deze ontwikkelingen betreffen onder meer medicatie en beweging. Op het moment zijn er veel onderzoeken gaande om te bepalen of medicijnen de symptomen van Parkinson kunnen verbeteren, zowel de motorische als de niet-motorische klachten, zoals geheugen- en plasproblemen. Ook wordt er gezocht naar medicijnen die het ziekteverloop kunnen vertragen. Helaas is er op dit moment nog geen middel dat de ziekte daadwerkelijk afremt.

Symptomen en adviezen

 * Trillen: Het trillen bij Parkinson treedt meestal op in rust. Een andere vorm, essentiële tremor, treedt juist op bij beweging. Deze vereisen verschillende medicatie en behandelingen.

 * Spanning: Spanning kan de klachten van Parkinson verergeren en kan over beweeglijkheid veroorzaken. In dat geval moet er geen extra levodopa worden ingenomen, omdat dit de situatie erger maakt.

 * Rusteloze benen: Dit komt voor bij de ziekte van Parkinson en kan de slaap verstoren. Levodopa of een dopamine-agonist zoals Pramipexol kan hierbij helpen. Als dit probleem aanhoudt, zijn er ook andere medicijnen beschikbaar.

 * Tintelingen: Gevoelsstoornissen zoals tintelingen horen niet specifiek bij Parkinson, omdat het dopaminesysteem geen invloed heeft op het gevoel. Echter, levodopa kan de opname van vitamine B12 verminderen, wat neuropathie (tintelingen) kan veroorzaken. Bij tintelingen is het raadzaam de huisarts te raadplegen om een onderliggende oorzaak te vinden.

* Freezing: wordt gezien als een off-verschijnsel en ook zijn er ervaringen bekend waarbij tijdens on-momenten toch freezing optreedt. Klassieke momenten waarop freezing zich openbaart, zijn omdraaien of het ervaren van een obstakel. Er is inmiddels een kaart met trucjes aangelegd om freezing te voorkomen of op te lossen zoals bijvoorbeeld het plaatsen van een streep in de (slaap)kamer. Er zijn ook speciale parkinsonrollators waarbij een streep verschijnt als freezing optreedt (en daardoor de bediener van de rollator hapert). Advies is om freezing te bespreken met een ergotherapeut.

 Geavanceerde therapieën

De basis van de behandeling is levodopa, omdat dit medicijn het beste werkt en de minste bijwerkingen heeft. Echter, omdat de symptomen van Parkinson per persoon verschillen, wordt er afhankelijk van de klachten gekeken welke medicatie het meest geschikt is in combinatie met levodopa. De dosering van levodopa kan per persoon verschillen en is onder meer afhankelijk van de klachten.

Er zijn verschillende geavanceerde therapieën:

 * Diepe hersenstimulatie (DBS) Dit is een operatie waarbij stroomstootjes in de hersenen worden afgegeven. Hierdoor worden de netwerken, die betrokken zijn bij bewegen, veranderd waardoor stijfheid en traagheid kunnen verminderen. Tegenwoordig is deze operatie minder ingrijpend dan vroeger. De operatie wordt tegenwoordig onder algehele narcose uitgevoerd in plaats van dat de patiënt, zoals in het verleden, wakker moet blijven voor tests. Deze behandeling wordt afgeraden bij patiënten die al last hebben van dementie, omdat dit de verwardheid kan verergeren.

 * Levodopa kan ook continu worden toegediend via een pompje, de duodopapom. Vroeger ging dit via een slangetje naar de dunne darm. Sinds ongeveer een jaar kan levodopa ook met een slangetje onder de huid worden toegediend.

* Apomorfine kan zowel via een pomp als een injectie (apo-go injectiepen) worden toegediend om de zogenaamde off-momenten op te vangen. Nadelen zijn o.a. dat het een (kleine) pomp is en dat sommige mensen er huidproblemen van krijgen.

De invloed van beweging

Beweging kan helpen om de ziekte van Parkinson langer stabiel te houden. Twee keer per week intensief bewegen, waardoor de hartslag omhoog gaat en je flink moet ademhalen, is bewezen effectief. Ook complexere bewegingen, zoals tafeltennis en boksen, zijn bewezen nuttig. Het idee hierachter is dat de hersenen worden gestimuleerd om een omweg te vinden rond het dopaminesysteem.

Voor een volledige weergave verwijzen we u graag naar de video-opnames van de lezing door neuroloog Van der Meulen.

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	Parkinsoncafe 14-7-25.pptx	6,2 MB	application/vnd.openxmlformats-officedocument.presentationml.presentation