Verslag bijeenkomst 2023-03-14 Parkinson en depressie

Verzorgd door Avelien van Drie, basispsycholoog bij Brabantzorg
14 maart 2023

Verslag door Chantal Lambooij - de Bont

Opening

Chantal opent het café met een aantal huishoudelijke mededelingen:

  • De website is vernieuwd naar landelijke lay-out. Niet alle informatie is nog duidelijk terug te vinden, dit gaat nog aangepast worden.
  • In april heeft het café als onderwerp “mantelzorger”
  • In mei zijn de ergotherapeuten en fysiotherapeuten aan de beurt
  • In juni is het jeu-de-boules toernooi. Opgeven kan tijdens het café (er ligt een A4) of stuur een email naar parkinsoncafeshertogenbosch@gmail.com
  • Beweegzoeker: vanuit de parkinsonvereniging gaat het beweegaanbod in onze regio in kaart gebracht worden. Dit is een pilot, meer informatie volgt.
  • ParkinsonTV: Chantal Lambooij (ergotherapeut) gaat op 24 maart te zien zijn bij parkinsonTV. Onderwerp Parkinson en invaliditeit. Hoogstwaarschijnlijk zal Harry Aarts in de uitzending van 11 april te zien zijn.
  • 15 april is het wereld parkinsondag

Parkinson en depressie

Klik hier voor de presentatie.

Avelien van Drie is aangesloten bij het Parkinsonnet in de regio ‘s -Hertogenbosch. Ze legt uit dat het onderwerp vaak als een zwaar onderwerp wordt ervaren. Er heerst soms het idee dat het erbij hoort en dat je er niks aan kunt doen. Vroegtijdig herkennen en erkennen maakt dat er vaak nog wel mogelijkheden voor behandeling zijn. Ze legt ons uit wat kenmerken van depressie zijn (sombere stemming, verlies van interesse, piekeren, gevoel van tekort schieten, slaapproblemen, verminderde aandacht/concentratie, verminderde eetlust, soms suïcidale gedachten). Je spreekt van een depressie als deze klachten veel invloed hebben op de dag.

Psychologische factoren die van invloed zijn op het ontstaan van een depressie: de schok door het krijgen van de diagnose, onzekerheid over de toekomst, moeite om de ziekte “een plaats” te geven, omgaan met de beperkingen, schuldig voelen naar de omgeving.

Biologische factoren die van invloed zijn: een tekort aan dopamine, niet goed afgestelde medicatie, een verstoord bioritme.

Ad Nouws beschrijft in zijn boeken duidelijk wat er in het hoofd gebeurt bij Parkinson.

Parkinson en depressie kent een overlap, daardoor krijgt iemand met Parkinson soms ten onrechte het etiket depressie (denk aan slaapproblemen, moeilijker uiten, minder goed kunnen concentreren, verminderde energie, piekeren bijvoorbeeld).

Onderscheid: bij depressie voel je je langdurig somber. Je verliest interesse, beleeft geen plezier aan activiteiten en kijkt hier dan ook niet meer naar uit. Vaak is er het gevoel van schuldig voelen en tekort schieten.

Mensen met Parkinson(isme) raken soms in een vicieuze cirkel. Stel je slaapt slecht, raakt steeds meer vermoeid en kunt daardoor steeds minder. Sombere gedachten nemen hierdoor toe. Zo ontstaat er chronische somberheid. Dit is zowel bij mannen als bij vrouwen, dat maakt geen verschil.

De diagnose wordt niet altijd gesteld. Als iemand niet zo makkelijk praat over zijn gevoelens of denkt dat het er wel bij zou horen, dan wordt het niet zo snel herkend. Het advies is dan ook om het toch te bespreken met bijvoorbeeld een naaste, maar ook met je huisarts of praktijkondersteuner speciaal voor ouderen. De huisarts kan een verwijzing schrijven voor de psycholoog. Leg dan duidelijk uit dat je er echt last van hebt en er graag meer mee zou willen. Ook de parkinsonverpleegkundige kan hier heel goed mee helpen, of de neuroloog.

In de zaal wordt gevraagd of er ook begeleiding is voor de mantelzorger. Er bestaan natuurlijk mantelzorgmakelaars en soms is er ook begeleiding mogelijk bijvoorbeeld vanuit de wmo.

Belangrijkste advies van Avelien: maak het bespreekbaar.

Als naaste: vraag door, bijvoorbeeld “Wat voel je?"

Wees alert bij verandering van medicatie, zorg voor voldoende lichaamsbeweging en voorkom een overbelast brein (zorg voor een rustige omgeving, doe één ding tegelijk, neem de tijd, breng structuur aan in je dag en accepteer je nieuwe tempo). Houd eventueel een dagboek bij om te kunnen monitoren hoe het met je gaat.

Bedenk met je naaste wat je nog graag doet en hoe je dit (mogelijk op een aangepaste manier) kunt blijven doen.

Therapievormen bij depressie: medicatie voor de stemming, praattherapie bij de psycholoog (negatieve gedachten beïnvloeden). Bij forse depressieve klachten wordt er gebruik gemaakt van elektroconvulsietherapie, dit gaat onder behandeling van een psychiater.

Maak indien mogelijk gebruik van een psycholoog die is aangesloten bij het parkinsonnetwerk, zij hebben veel kennis over de ziekte. Voor een psycholoog is het belangrijk dat u een verwijzing van de psycholoog heeft. De psycholoog moet natuurlijk een contract hebben met uw zorgverzekeraar zodat u de kosten vergoed krijgt, u kunt hiervoor navraag doen bij uw zorgverzekeraar.

Na de pauze vertelt Harry Aarts over zijn ervaring met de depressieve klachten die hij heeft gehad. Hij is bekend met Parkinsonisme en legt uit dat hij een dagboek is gaan bijhouden, mede ook ter voorbereiding voor gesprekken met de neuroloog. Daaruit merkte hij pieken en dalen op. Dit gaf hem houvast, na een dal komt er waarschijnlijk wel weer een piek. Hij heeft veel aan het dagboek gehad. Langzaam is hij zich gaan focussen op de dingen die lukten. Dit begon bij het spinnen bij de fysio, hij merkte dat hij daar vooruitgang in boekte. Daar is hij steeds een stapje verder in gegaan. Het lopen ging stapje voor stapje weer beter, verder, langer. Het lukt hem om te genieten van de dingen die hij nu kan. Zijn advies: kom in actie, focus op de positieve dingen en schaam je niet voor wat je hebt. Richt je op wat wel haalbaar is!

Dank je wel Harry, voor je kwetsbaarheid en openheid!

Uit de zaal komt aanvulling van mensen die vooral blijven bewegen om zo aan de gezondheid te blijven werken. Het blijft soms lastig dat er geen vooruitgang te zien is, maar zoveel mogelijk voorkomen van achteruitgang is waar het dan om gaat.

Ook komt er een vraag uit de zaal: hoe word je die gigantische vermoeidheid de baas? Enerzijds helpt rusten, anderzijds helpt het soms om er doorheen te bewegen (even lopen).

Avelien vraagt wat te doen in de off-momenten. Juist bewegen of juist rusten? Over het algemeen wordt er teruggegeven dat dat afhangt van het moment. Elke dag is anders. Elke persoon en klacht is ook anders natuurlijk. Het gaat om het zoeken van de balans hierin. Er wordt ook aangevuld op te letten bij rust, dat je je dag en nachtritme niet om gaat draaien.

Uit de zaal komt de vraag: “Hoe lang herstellen jullie van deze middag”? De antwoorden wisselen: “een paar uur”, “korter”, “sneller dan na een verjaardag want dit levert me wat op”.

Er wordt gevraagd of er een Parkinsonkoor is. Dit hebben we niet in de regio. Een paar jaar geleden is wel geprobeerd dit van de grond te krijgen maar dat is niet gelukt. Deelnemen aan een bestaand koor is natuurlijk wel mogelijk. En wie weet is het mogelijk om een koor te starten als er genoeg animo voor is en ook iemand die het zou willen leiden. 

Afsluiting

Dank aan de sprekers voor het duidelijke verhaal en de ervaringen.
En dank aan de bezoekers voor de aanwezigheid, vragen en actieve deelname.
Graag tot in april! 

 

 

Gekoppelde documenten
TitelBestandsgrootteMIME-type
Presentatie Parkinson en depressie.pptx390,7 kBapplication/vnd.openxmlformats-officedocument.presentationml.presentationdownload

« Terug

Locatie

Logo Parkinson_CAFE_300

Cultureel Centrum de Biechten
Vincent van Goghlaan 1
5246 GA Hintham (Rosmalen)

Terug naar boven