Berichten over Diagnose parkinsonisme: nieuws

De laatste tijd duiken er veel berichten op over nieuwe biomarkers bij de ziekte van Parkinson. Daarbij gaat het vooral over zogenoemde Seed Amplification Assays (SAA). Maar wat is dat precies en waarom is er zoveel belangstelling voor?

De Ziekte van Parkinson en Multiple Systems Atrophy (MSA) lijken veel op elkaar. Ze hebben met name één ding gemeen: een verkeerd gevouwen versie van het alfa-synucleïne eiwit (a-syn). De precieze rol van dit eiwit is niet helemaal duidelijk, maar waarschijnlijk speelt het een rol in het reguleren van dopamine in het brein. Dopamine wordt vooral aangemaakt in de substantia nigra dat zich bevindt in het middelste deel van de hersenen, en dat is ook waar verkeerd gevouwen a-syn zich graag ophoopt. Hoewel MSA en parkinson veel gemeen hebben, verlopen ze klinisch gezien toch anders. Zo heeft MSA vaak een ernstiger ziekteproces en een slechtere prognose. Het is van groot belang om zo vroeg mogelijk de twee aandoeningen te kunnen onderscheiden zodat er eventueel zo snel mogelijk medische maatregelen kunnen plaatsvinden om de progressie van de ziekten te beïnvloeden. Onderzoekers geloven dat het grootste verschil tussen de twee aandoeningen met name zit in de manier waarop de a-syn eiwitten gevouwen zijn.

Bij vasculair parkinsonisme treden net als bij de ziekte van Parkinson bewegingsproblemen op. Het is in het beginstadium lastig om onderscheid te maken tussen beide ziektes. Een recent Russisch artikel bespreekt veranderingen in het bloed en het ruggenmergvocht die typisch zijn voor ieder van deze aandoeningen. Deze kennis zou kunnen bijdragen aan het eerder stellen van de juiste diagnose, wat belangrijk is bij de bepaling van de behandeling.

Op donderdag 17 oktober 2024 verdedigt Frederique Hart de Ruijter het proefschrift 'More than meets the eye: Brain pathology in the retina' aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Het is nog steeds lastig om vast te stellen dat iemand de ziekte van Parkinson heeft. Want pas als mensen moeilijk bewegen, wordt gezegd dat ze parkinson hebben en daardoor wachten mensen soms jaren op een juiste diagnose. De symptomen die in het begin voorkomen, zoals traagheid of trillende handen, kunnen ook door een andere ziekte komen. Bovendien worden klachten in de hele vroege fase vaak niet herkend als zijnde signalen van beginnende parkinson, zoals depressie, verstopping, reukverlies en bloeddrukproblemen. 

Vandaag verdedigt Anouke van Rumund haar proefschrift aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.

Het is nog steeds een uitdaging om een juiste diagnose te stellen bij mensen die voor het eerst parkinson-achtige klachten hebben. Dit komt omdat het lastig is om de ziekte van Parkinson te onderscheiden van andere ziektes met vergelijkbare klachten.

Onderzoekers van het Erasmus MC in Rotterdam doen onderzoek naar kwantitatieve MRI voor een verbeterde diagnose van parkinsonismen. Om deze MRI-techniek te testen zoeken ze nu gezonde vrijwilligers boven de 50, met als doel deze techniek later te gebruiken bij patiënten.

Het stellen van de diagnose Parkinson is niet eenvoudig. Zeker in vroege stadia kan het lastig zijn om Parkinson te onderscheiden van een groep andere aandoeningen die er op het eerste gezicht identiek uitzien. In Annals of Neurology beschrijven onderzoekers van het Radboudumc en de universiteit van Edinburgh een nieuwe biomarker die snel en betrouwbaar kan aangeven of iemand Parkinson heeft of niet.