Berichten over Onderzoek: nieuws

Leefstijladvies als medicijn op basis van de nieuwste inzichten

Meer bewegen, stress verminderen en gezondere voeding verbeteren symptomen van parkinson en remmen de achteruitgang van de aandoening mogelijk zelfs af. Neuroloog en hoogleraar Bas Bloem van het Radboudumc geeft adviezen voor leefstijl bij parkinson op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten.

Bij een deel van de mensen met gevorderde ziekte van Parkinson kan diepe hersenstimulatie (DBS) bepaalde klachten verlichten. Tijdens een operatie plaatst de neurochirurg twee piepkleine elektrodes in dat deel van hersenen dat een rol speelt bij beweging. De patiënt is wakker zodat een neuroloog de positie van de elektrodes kan controleren.  

Bewegingsklachten bij de ziekte van Parkinson ontstaan door een gebrek aan de stof dopamine in de hersenen. De hersencellen die die stof produceren werken niet goed meer en sterven af. Er zijn allerlei processen die bijdragen aan het ontstaan van deze problemen. Een daarvan is het falen van de energiefabriekjes binnen de cellen, de zogenaamde mitochondriën. Recent onderzoek heeft laten zien dat de haperende energievoorziening bij proefdieren kan worden verbeterd door transplantatie van gezonde mitochondriën via de neus.

Een diagnose van de ziekte van Parkinson lijkt op het eerste gezicht eenduidig, zeker wanneer gesteld door een neuroloog. In de praktijk blijkt die eerste diagnose echter regelmatig niet te kloppen. Dat is niet geheel verrassend: de symptomen verschillen sterk per persoon. En andere, minder voorkomende parkinsonismen kunnen er in het vroege stadium sterk op lijken. Eerdere studies rapporteerden foutmarges van 5% tot 30% – een flinke spreiding die moeilijk is te verklaren. Toch is een juiste diagnose cruciaal voor een passende behandeling en een realistische prognose.

Onderzoekers van Erasmus MC hebben een biomarker in het bloed ontdekt die het verloop van de ziekte van Parkinson kan voorspellen. ‘Als men nu al weet hoe ernstig de ziekte over drie jaar zal zijn, kunnen artsen en patiënten veel gerichter een behandeling plannen.’

Recent is in JAMA Neurology een belangrijke studie verschenen naar adaptieve diepe hersenstimulatie (aDBS) bij de ziekte van Parkinson. In deze studie werd aDBS langere tijd toegepast bij patiënten die al stabiel behandeld werden met gewone DBS. De resultaten zijn veelbelovend: het merendeel van de deelnemers bereikte met aDBS de gestelde doelen voor ‘goede on-tijd’, dat wil zeggen periodes waarin de symptomen goed onder controle zijn zonder hinderlijke overbeweeglijkheid. Daarbij werd aDBS goed verdragen en veilig bevonden; er traden geen onverwachte complicaties of bijwerkingen op. 

Begin 2025 lanceerde ParkinsonNL voor het eerst Het Beste Parkinson Idee: een oproep aan iedereen om mee te denken over praktische oplossingen die het dagelijks leven van mensen met parkinson verbeteren. Niet alleen onderzoekers, maar ook mensen met parkinson, naasten, zorgverleners, studenten en betrokken denkers konden hun idee insturen. 

In 1973 schreef de Brits-Amerikaanse neuroloog Oliver Sacks het boek Ontwaken in Verbijstering. In dat boek legde hij verschillende medische “case studies” voor van mensen die na de Spaanse Griep last kregen van parkinsonismen. Deze mensen bleken een ontsteking in de hersenen te hebben die slaapzucht en parkinsonisme met zich meebrengt. Dit was niet de eerste keer dat een infectieziekte later daaraan werd gelinkt. Sterker nog, het is een link die zelfs nu nog wordt onderzocht. Zo hebben een aantal onderzoekers onlangs een literatuuronderzoek uitgevoerd dat keek naar dit verband tussen infectieziekten en parkinsonismen.